Media ekranowe używane świadomie i z umiarem mogą stanowić atrakcyjny element życia dzieci i młodzieży oraz  życia rodzinnego. Jednak nadmiar ekranów może mieć negatywny wpływ na rozwój i zdrowie dzieci. W ostatnich latach na jedno z najpoważniejszych zagrożeń związanych z nowymi technologiami wyrasta właśnie nadużywanie urządzeń ekranowych. Coraz częściej diagnozowane są przypadki regularnego uzależnienia od sieci u coraz młodszych dzieci.

Kliknij poniżej grafiki - "Czytaj więcej..."

Nadużywanie ekranów jest szkodliwe dla wzroku, może obniżać jakość snu, negatywnie wpływa na rozwój mózgu i rozwój mięśni dłoni.  Bezpiecznemu  korzystaniu z ekranów  poświęcona jest akcja społeczna „Domowe Zasady Ekranowe”. Pomaga regulować korzystanie z ekranów w rodzinie, tak by były one pozytywnym dodatkiem do życia rodzinnego, a nie jego centralnym punktem.
       Domowe Zasady Ekranowe to zbiór reguł dotyczących sposobów korzystania z urządzeń ekranowych. Dobrze opracowane zasady używania nowych technologii pomagają zadbać o bezpieczeństwo online, uczą uważności oraz równowagi między aktywnościami online i offline. Mogą stać się naturalnym elementem życia rodzinnego. Smartfony, tablety i inne urządzenia ekranowe to stały element naszej codzienności. Dla wielu rodziców wyzwaniem okazują się decyzje dotyczące udostępniania ich dzieciom. Często pojawiają się pytania i wątpliwości odnośnie czasu oraz sposobów korzystania z sieci w codziennym życiu. Z całą pewnością jest to obszar, który wymaga refleksji oraz wprowadzenia odpowiednich zasad.   
       Urządzenia ekranowe mają wpływ na funkcjonowanie organizmu młodego człowieka, jego rozwój oraz kontakty z innymi. Ważne jest, aby używanie nowych technologii służyło nam do rozwoju osobistego oraz wzmacniania wzajemnych relacji. Jeśli zależy nam na tym, aby dzieci korzystały z nich w sposób rozsądny, ułatwiający nabywanie ważnych umiejętności, możemy uporządkować korzystanie z urządzeń ekranowych za pomocą zestawu reguł, które wyznaczą granice i ramy użytkowania sieci w domu. Domowe Zasady Ekranowe mają dotyczyć wszystkich domowników. Dlatego istotne jest, aby w ich tworzeniu brali udział zarówno rodzice, jak i dzieci. Dzieci w dużej mierze uczą się poprzez naśladowanie zachowań dorosłych. Rodzice, świadomi swojej roli w tym procesie, mogą swoim zachowaniem dawać przykład właściwego korzystania z urządzeń ekranowych. Na nich też spoczywa odpowiedzialność za przestrzeganie ustalonych reguł.   

Przykładowe zasady dotyczące czasu korzystania z urządzeń ekranowych:   

1. Ustalamy limity czasu spędzanego przed ekranem.
2. Wspólnie korzystamy z urządzeń ekranowych (dotyczy rodziców i dzieci w wieku 2−12 lat).
3. Wspólnie określamy aplikacje, programy i strony, z jakich korzystają dzieci.

Przykładowe zasady dotyczące planowania aktywności wspierających rozwój oraz relacje:   

1. Dbamy o to, aby mieć przynajmniej godzinę aktywności fizycznej dziennie (dotyczy osób powyżej 2. roku życia).
2. Dążymy do równowagi w podziale na czas spędzany online i offline.
3. Wspólnie dbamy o różnorodność aktywności wspierających rozwój.

Przykładowe zasady dotyczące organizacji odpoczynku:   

1. Dbamy o odpowiednią ilość snu.
2. Nie korzystamy z urządzeń ekranowych przynajmniej godzinę przed snem.
3. Rezygnujemy z ładowania urządzeń ekranowych w sypialni.
4. Ustalamy miejsce w domu, w którym wszyscy domownicy ładują swoje telefony.

Przykładowe zasady związane z tworzeniem przestrzeni dla relacji rodzinnych:   

1. Planujemy rodzinny czas bez ekranów.
2. Nie korzystamy z ekranów podczas spożywania posiłków.
3. Nie korzystamy z ekranów w czasie zabaw z dzieckiem.
4. W czasie spędzanym wspólnie wyłączamy powiadomienia w aplikacjach.

Przykładowe zasady dotyczące innych aktywności bez ekranów:   

1. Zaczynamy dzień bez telefonu.
2. Nie korzystamy z urządzeń ekranowych w czasie drogi do szkoły czy pracy.
3. Kierując samochodem nie obsługujemy urządzeń ekranowych.
4. Podczas odrabiania lekcji korzystamy z urządzeń ekranowych tylko wtedy, gdy jest to niezbędne do rozwiązania zadań domowych.
5. Spotkania z przyjaciółmi staramy się spędzać bez ekranów.

Przykładowe zasady dotyczące kontroli rodzicielskiej:   

1. Z urządzeń ekranowych korzystamy razem.
2. Rozmawiamy o zagrożeniach online.
3. Dbamy o to, aby treści, do których dostęp ma dziecko, były dostosowane do jego wieku.
4. Ustalamy wspólnie zakres korzystania z programów kontroli rodzicielskiej.

Przykładowe zasady dotyczące edukacji i bezpieczeństwa online:   

1. Rozważnie publikujemy informacje dotyczące wizerunku dziecka.
2. Nie publikujemy swoich danych w sieci.
3. Jeśli coś nas zaniepokoi online, rozmawiamy o tym z rodzicami.
4. Dbamy o ustawienia prywatności swojego profilu.
5. Nie udostępniamy nikomu haseł do kont i profili.

Pamiętajmy, że zasady zmieniają się z wiekiem dziećmi. Warto obserwować jak wraz z upływem czasu, określone reguły stają się bardziej zasadne, a inne tracą sens w formie, w jakiej zostały na początku ustalone. Dobrze jest do nich wracać i dostosowywać je do zmieniającej się rzeczywistości.  

Zapraszam do zapoznania się z materiałami towarzyszącymi akcji.

Materiały kampanii:

  Domowe Zasady Ekranowe | Łukasz Wojtasik, FDDS | DBI2020

Aleksandra Piróg

pedagog szkolny